Gelijk loon voor gelijk werk, waar wachten we nog op?
Vrouwen verdienen per uur gemiddeld nog altijd bijna 15% minder dan mannen. Deze week behandelde de Tweede Kamer het wetsvoorstel van Lilianne Ploumen om beloningsdiscriminatie, een groot onderdeel van de loonkloof, tegen te gaan. Krijgen we eindelijk gelijk loon voor gelijk werk?
Wanneer je vandaag als vrouw vermoedt dat je minder betaald krijgt dan je mannelijke collega voor hetzelfde werk, dan moet jij dat zelf aankaarten. Omdat dit erg moeilijk te bewijzen is, dienen vrouwen zelden daadwerkelijk een klacht in. Daarbovenop verbetert dit natuurlijk ook de verhouding met je baas niet. Terwijl je je baan leuk vindt en op wil komen voor je rechten, verlies je dus op de relatie met je werkgever. De rechtszaak van Samira Ahmed tegen BBC is daar bij uitstek een goed voorbeeld van. Ondanks de grote liefde voor het bedrijf en haar werk, was zij genoodzaakt haar werkgever aan te klagen toen bleek dat haar mannelijke collega meer verdiende dan zij. Dat is natuurlijk de wereld op z’n kop.
We verschuiven de verantwoordelijkheid van werkgever naar werknemer. Logisch toch?
Hoe zou het dan wel kunnen? Het wetsvoorstel van Ploumen volgt het IJslandse model, waarbij de bewijslast bij de werkgever komt te liggen. Dat betekent dat de werkgever moet aantonen dat hij of zij werknemers gelijk betaalt voor gelijk werk. Op die manier verschuiven we de verantwoordelijkheid van werkgever naar werknemer. Logisch toch?
De VVD vindt dit echter een slecht idee. De partij stelt voor om een vrijwillig samenwerkingsverband tussen bedrijven te formeren om salarissen te kunnen vergelijken. Een ondermaats voorstel als je het ons vraagt, waarbij de werknemer van het kluitje naar het riet wordt gestuurd. Een structurele oplossing blijft uit en we blijven op die manier hangen bij de welwillendheid van de werkgevers. Dat gebeurde ook bij het vrijwillige streefdoel om minimaal 30% vrouwen in de top van (beursgenoteerde) bedrijven te krijgen.
Een structurele oplossing blijft uit en we blijven op die manier hangen bij de welwillendheid van de werkgevers.
Vorige week publiceerde de Bedrijvenmonitor Topvrouwen hun rapport over deze vrijwillige wet die in 2013 werd ingevoerd. Wat blijkt? Het vrijwillige streefcijfer van 30% vrouwen in raden van commissarissen en het bestuur blijkt bij lange na niet gehaald. Sterker nog, 67% van de bedrijven hadden een bestuur zonder één vrouw. De Sociaal- Economische Raad (SER) adviseerde eerder al om een vrouwenquotum wettelijk vast te leggen voor raden van commissarissen. Ook VNO-NCW is het daar mee eens.
We leren keer op keer, vrijwillige richtlijnen werken niet. We hebben wetten nodig om dit grote onrecht tegen te gaan, vrijwilligheid is simpelweg niet genoeg. Daarnaast kost het wachten op gelijke beloning, vrouwen en gezinnen gewoonweg veel geld. WOMEN Inc. en Loonwijzer rekende uit dat vrouwen op hun hele leven tot wel 300.000 euro mislopen door de loonkloof. Bovendien weten we dat ook de economie van het hele land erbij gebaat is om dit probleem aan te pakken, met elke 1% dat de loonkloof vermindert, neemt het bruto binnenlands product namelijk met 0.1% toe. Waar wachten we nog op?
Vrijwillige richtlijnen werken niet.
In een brief aan CNN schrijven de vier vrouwelijke premiers van Noorwegen, IJsland, Denemarken en Finland dat het niet bij toeval is dat hun landen vooroplopen wanneer het gaat om gendergelijkheid. Zij hebben jarenlang bewust overheidsbeleid gemaakt dat goede en betaalbare kinderopvang en vaderschapsverlof werkelijkheid maakte. Dat laatste werd recentelijk nog verlengd in Nederland dankzij sterke druk vanuit de Europese Unie.
Onder het mom van ‘het komt vanzelf wel goed’, houden partijen als de VVD en het CDA de huidige oneerlijke situatie in stand. Het debat rond de loontransparantiewet is daar weer een voorbeeld van. Ook de Europese Commissie moet nu snel met een voorstel tot loontransparantie komen, zodat gelijke beloning voor alle Europese vrouwen eindelijk realiteit wordt. Vrijwilligheid blijkt keer op keer niet te werken. We moeten dus grof geschut inzetten om dit grote onrecht aan te pakken. Anders duurt het nog tientallen jaren voordat die hardnekkige loonkloof eindelijk gedicht is.
