Europese lidstaten bereiken akkoord over belangrijke klimaatmaatregel CBAM

Zojuist bereikten de Europese ministers van Financiën een akkoord over een van de belangrijkste klimaatwetsvoorstellen uit de Green Deal: een koolstofheffing aan de Europese grens op geïmporteerde producten (CBAM).

Ik ben aangenaam verrast over de snelle overeenkomst die de lidstaten bereikt hebben, maar ook kritisch. Het is veelbelovend dat Europese lidstaten het zo snel met elkaar eens zijn dat ook industrie buiten Europa aan de slag moet om haar CO2-uitstoot te beperken. Maar ’the proof of the pudding is in the eating’, het akkoord laat veel vragen onbeantwoord over de juist zo belangrijke details van CBAM.

Olifant in de kamer

Bedrijven in Europa betalen al langer voor hun CO2-uitstoot. Om een eerlijk speelveld te behouden met industrie buiten Europa, krijgen zij vrije emissierechten ter compensatie. Als de CBAM-wetgeving wordt ingevoerd, zullen deze vrije emissierechten worden afgebouwd en op den duur verdwijnen. In het akkoord van de lidstaten vandaag wordt niet vermeld wanneer en hoe snel ze af willen van deze vrij uitstootrechten.

Geen CBAM zonder duidelijkheid over uitfasering van vrije emissierechten

Precies die olifant in de kamer blijft onbesproken in dit akkoord van de lidstaten. Laten we niet vergeten dat CBAM in de eerste plaats een klimaatmaatregel is. Enerzijds is deze maatregel erop gericht te vermijden dat vervuilende Europese industrie verhuisd naar buiten de EU, en anderzijds moet CBAM de huidige gratis uitstootrechten vervangen. Over dit tweede aspect blijven de lidstaten uiterst vaag. Maar voor mij is het kraakhelder: geen CBAM zonder duidelijkheid over uitfasering van vrije emissierechten.

1300 amendementen

Het Europees Parlement is nog bezig met het bepalen van haar positie over CBAM. Op dit moment worden ruim 1300 amendementen behandeld die er op het wetsvoorstel kwamen. Naar verwachting stemt het Europees Parlement op 11 mei over CBAM, waarna ze in onderhandeling met de lidstaten (de Europese Raad) het wetsvoorstel tot een finaal akkoord zullen brengen.

Laten we niet vergeten dat CBAM onderdeel is van een heel pakket aan klimaatwetsvoorstellen, afgelopen zomer gepresenteerd door de Europese Commissie. Alle verschillende elementen uit dit pakket zijn onderling met elkaar verbonden en het is moeilijk, of zelfs onmogelijk om ze los van elkaar te zien. Uiteindelijk zijn het de Europese Raad en het Europees Parlement samen die een akkoord moeten bereiken over dit hele klimaatpakket.